Επιστροφή στο αυτονόητο, δηλαδή στην δυνατότητα αξιοποίησης των τραπεζικών καταθέσεων στην Ελλάδα για όποιον θέλει και όποτε θέλει, να αγοράσει μετοχές, ομόλογα, παράγωγα, αμοιβαία κεφάλαια και κάθε διαθέσιμο ελληνικό επενδυτικό προϊόν, σηματοδοτεί η απελευθέρωση της εγχώριας κεφαλαιαγοράς από τα δεσμά των capital controls.
Οι απαγορεύσεις, και ιδίως εκείνη που επέβαλε τον πρωτοφανή διαχωρισμό μεταξύ «παλαιού» και «νέου χρήματος» όπως επίσης και αυτή της δυνατότητας πώλησης μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων, αίρονται επισήμως από σήμερα το πρωί με το άνοιγμα της ελληνικής κεφαλαιαγοράς καθώς τίθεται αυτομάτως σε ισχύ η υπουργική απόφαση Τσακαλώτου που δημοσιεύτηκε χθες σε ΦΕΚ (Β’2625), αφού πρώτα πήρε το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Έπειτα από διάστημα μεγαλύτερο των πέντε μηνών κατά το οποίο προκλήθηκαν μεγάλες στρεβλώσεις στη λειτουργία της κεφαλαιαγοράς με τη δημιουργία ενός χρηματιστηρίου δύο ταχυτήτων που έφερε σε μειονεκτική θέση τους Έλληνες επενδυτές έναντι των ξένων ή όσων είχαν βγάλει τα λεφτά τους στο εξωτερικό, η κίνηση των επενδυτικών κεφαλαίων εντός της Ελλάδας απελευθερώνεται, ενώ αίρονται μια σειρά σημαντικών περιορισμών που έως σήμερα εμπόδιζαν τις επενδύσεις σε ξένες κεφαλαιαγορές μέσω των Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων, των ασφαλιστικών Ταμείων κ.α
Η υποχρέωση να διατηρηθούν εντός Ελλάδας οι καταθέσεις, όπως επίσης οι απαγορεύσεις ως προς την «εξαγωγή» επενδυτικών κεφαλαίων μέσω των ελληνικών τραπεζών και χρηματιστηριακών εταιρειών σε επενδυτικά προϊόντα του εξωτερικού παραμένουν, ενώ θεσπίζονται αυστηροί περιορισμοί και μηχανισμοί παρακολούθησης ειδικά για τα αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν στο εξωτερικό. Εντούτοις για πρώτη φορά μετά την επιβολή της τραπεζικής αργίας στις 28 Ιουνίου 2015, παρέχονται επιμέρους διευκολύνσεις που αφορούν κυρίως στην επανατοποθέτηση κεφαλαίων μέσω Α/Κ σε ξένες αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, η χθεσινή υπουργική απόφαση με την οποία αίρονται οι περιορισμοί κυρίως για τους Έλληνες επενδυτές, αποτελεί μια πολυαναμενόμενη εξέλιξη η οποία μπορεί να ήρθε καθυστερημένα σε σχέση με τις αρχικές προσδοκίες υπό τον φόβο του «συστημικού κινδύνου», πλην, όμως, δίνει ένα πρώτο μήνυμα ότι με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, η οικονομία εισέρχεται σταδιακά σε περίοδο χαλάρωσης των απαγορεύσεων με τελικό στόχο την πλήρη άρση τους μέχρι το τέλος του πρώτου 6μηνου του 2016.
Τι αλλάζει για τις επενδύσεις στην Ελλάδα
Με την υπουργική απόφαση θεσπίζονται παρεκκλίσεις έναντι τις Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου ώστε να επιτρέπεται η μεταφορά κεφαλαίων από τις ελληνικές τράπεζες για :
1. Αγοραπωλησίες χρηματοπιστωτικών μέσων, εκκαθάριση και διακανονισμό συναλλαγών και διαχείριση ασφαλειών (margin)
2. Πληρωμές μερισμάτων, τοκομεριδίων και άλλων υποχρεώσεων από εκδότες, προς τους μετόχους ή τους ομολογιούχους.
3. Καταβολές πάγιων εντολών για μεταφορά κεφαλαίων από καταθετικούς λογαριασμούς προς Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (δηλαδή αμοιβαία κεφάλαια, επενδυτικές εταιρείες κλπ) ή προς Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων ή προς Unit Linked προϊόντα, στο πλαίσιο επενδυτικών λογαριασμών και αποταμιευτικών προγραμμάτων
4. Απόκτηση νεοεκδιδόμενων χρηματοπιστωτικών μέσων που εκδίδονται στο πλαίσιο αύξησης μετοχικού κεφαλαίου ή έκδοσης ομολογιακού δανείου και για την αγορά κάθε τίτλου που εκδίδεται από ελληνικές τράπεζες στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησής τους.
5. Απόκτηση μεριδίων ΟΣΕΚΑ (αμοιβαίων κεφαλαίων κ.α ) υπό την προϋπόθεση ότι τα κεφάλαια που προκύπτουν από νέες διαθέσεις μεριδίων δεν μπορούν να επενδύονται στο εξωτερικό εκτός αν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις (σ.σ αναφέρονται παρακάτω). Προβλέπεται πως η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα παρακολουθεί και θα ενημερώνει τουλάχιστον σε εβδομαδιαία βάση την συνολική αξία των νέων μεριδίων από ΟΣΕΚΑ, καθώς και το ύψος των επενδύσεων τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
«Σπάσιμο» προθεσμιακών από Ταμεία
Με την τελευταία υπουργική απόφαση επιτρέπεται επίσης το σπάσιμο προθεσμιακής κατάθεσης (πρόωρη μερική ή πλήρης εξόφληση) σε τράπεζα από Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων (ΟΣΕΚΑ) ή από Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, προκειμένου να καλύψουν μεριδιούχους ή ασφαλισμένους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν διαθέτουν επαρκή υπόλοιπα σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου.
Τι ισχύει για τις μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό
Υπό προϋποθέσεις επιτρέπεται πλέον και η μεταφορά καταθέσεων στο εξωτερικό για αγορές μετοχών, ομολόγων, αμοιβαίων κεφαλαίων.
1. Κεφάλαια ή χρηματοπιστωτικά μέσα σε λογαριασμούς στο εξωτερικό μπορούν πλέον να πιστωθούν εφόσον ήδη πριν από την έναρξη της τραπεζικής αργίας της 28ης Ιουνίου γίνονταν σε αυτούς η εκκαθάριση και ο διακανονισμός Αν δηλαδή κάποιος έχει λογαριασμό ή κωδικό στο εξωτερικό πριν τα capital controls. Εφόσον οι συναλλαγές γίνονται σε μη οργανωμένη αγορά (π.χ OTC) η πολυμερή οργανισμό διαπραγμάτευσης, ο επενδυτής που ζητά μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό πρέπει να προσκομίσει στην τράπεζα ή τη χρηματιστηριακή εταιρεία πλήρη στοιχεία της συναλλαγής του.
2. Προβλέπεται η δυνατότητα μεταφοράς κεφαλαίων ή χρηματοπιστωτικών μέσων και εκτός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος με άνοιγμα νέων λογαριασμών στο εξωτερικό, εφόσον τα κεφάλαια με τα οποία αγοράστηκαν μετοχές ή ανοίχτηκαν θέσεις σε παράγωγα, είχαν εισρεύσει από τραπεζικούς λογαριασμούς του εξωτερικού.
3. Αντίστοιχα δίνεται η δυνατότητα μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό και για την απόκτηση μεριδίων ΟΣΕΚΑ εφόσον τα λεφτά αυτά εισρέουν από το εξωτερικό.
4. Επιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων από ελληνική τράπεζα εκτός Ελλάδας ώστε να επανεπενδυθούν διαθέσιμα των Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων Κινητών Αξιών, εταιρειών Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου, ασφαλιστικών εταιρειών, ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης, ασφαλιστικών οργανισμών/φορέων κοινωνικής ασφάλισης, υπό την προϋπόθεση ότι τα διαθέσιμα αυτά είναι τοποθετημένα σε χρηματοπιστωτικά μέσα του εξωτερικού. Στην υπουργική απόφαση καθίσταται σαφές ότι η επανεπένδυση θα γίνεται με βάση την επενδυτική πολιτική που ίσχυε προ των capital controls, δεν θα υπερβαίνει την αξία του χαρτοφυλακίου που ήταν επενδεδυμένο στο εξωτερικό κατά την 31η Ιουλίου 2015, και θα αφορά ιδίως τα διαθέσιμα που προέρχονται από ρευστοποιήσεις ή από διανομές μερισμάτων.
5. Εκτός Ελλάδας μπορούν να μεταφέρονται επίσης τα κεφάλαια που χρησιμοποιούνται για την εκπλήρωση συμβατικών υποχρεώσεων ασφαλιστικών εταιρειών από Unit Linked συμβόλαια ζωής περιοδικών καταβολών που προϋπήρχαν της τραπεζικής αργίας.
6. Επιτρέπονται επίσης οι μεταφορές εκτός ελληνικού τραπεζικού συστήματος προκειμένου να επενδυθούν, κεφαλαίων που προέρχονται από εισφορές σε Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης. Και σε αυτή την περίπτωση λαμβάνεται υπόψη η επενδυτική πολιτική που ίσχυε μέχρι τις 28 Ιουνίου 2015. Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης θα πρέπει να ενημερώνουν κάθε μήνα την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για τις εισφορές που λαμβάνουν καθώς και για τη συνολική αξία των επενδύσεων τους στο εξωτερικό.
7. Μεταφορά κεφαλαίων εκτός Ελλάδας προβλέπεται πλέον και για την απόκτηση μεριδίων ΟΣΕΚΑ (Εταιρείες Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων , Εταιρείες Διαχείρισης Μεταβλητού Κεφαλαίου κ.α) υπό την προϋπόθεση πως τα χρήματα του δικαιούχου προέρχονται ή του λογαριασμού πελατείας της εταιρείας που παρέχει επενδυτικές υπηρεσίες, προέρχονται από εμβάσματα εξωτερικού μετά τις 28 Ιουνίου 2015.
Μεταφορά Θεματοφυλακής
Επιτρέπεται πλέον, τέλος η μεταφορά θεματοφυλακής για χρηματοπιστωτικά μέσα (μετοχές κλπ) σε θεματοφύλακα εκτός Ελλάδας προς εκκαθάριση και διακανονισμό επί των συναλλαγών των συγκεκριμένων μέσων. Η απαγόρευση αλλαγής θεματοφύλακα ίσχυε σύμφωνα με την ΠΝΠ του Ιουλίου, για τίτλους που αποκτήθηκαν μετά την έναρξη της τραπεζικής αργίας και για τίτλους που τελούν υπό διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά (Χ.Α) και πολυμερή μηχανισμό. Επίσης σε περίπτωση σύμβασης ενεχύρου, επιτρέπεται η μεταφορά χρηματοπιστωτικών μέσων σε θεματοφύλακα εκτός Ελλάδας για την κάλυψη υποχρεώσεων, εφόσον προσκομίζονται τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Σε περίπτωση που καταρτίζονται συναλλαγές εκτός οργανωμένης αγοράς. Αν οι συναλλαγές καταρτίζονται εκτός οργανωμένων αγορών, ο επενδυτής που θέλει να μεταφέρει χρηματοπιστωτικά μέσα για να γίνει διακανονισμός, πρέπει να προσκομίσει στον θεματοφύλακα πλήρη τεκμηρίωση της συναλλαγής.
Πηγή:capital.gr
