Την τελική πρόταση της Κομισιόν παρουσίασε την Τρίτη στο Στρασβούργο, λίγη ώρα μετά την έγκρισή της από το κολέγιο των επιτρόπων, ο επίτροπος χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών Τζόναθαν Χιλ. Προκειμένου να τονίσει τον αυτονόητο χαρακτήρα της ρύθμισης, ο Χιλ επεσήμανε ότι αποτελεί τον τρίτο πυλώνα της τραπεζικής ένωσης. Είναι δηλαδή το εύλογο βήμα μετά από τον ενιαίο μηχανισμό τραπεζικής εποπτείας, ο οποίος έχει ήδη συσταθεί, καθώς και την οδηγία εξυγίανσης των τραπεζών, η οποία έχει ψηφιστεί και βρίσκεται στο στάδιο ενσωμάτωσης στο εθνικό δίκαιο των κρατών-μελών.
Σήμερα οι καταθέσεις στην ευρωζώνη προστατεύονται μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ ανά καταθέτη και ανά τράπεζα, αλλά πρόκειται για αμιγώς εθνική εγγύηση. Με άλλα λόγια: εάν τυχόν χρεοκοπήσει μία ελληνική τράπεζα, οι καταθέτες αποζημιώνονται από ένα εθνικό ταμείο, δηλαδή ουσιαστικά από τις υπόλοιπες ελληνικές τράπεζες που καταβάλουν εισφορές στο ταμείο- ή από το κράτος. Τώρα η Κομισιόν θέλει να συνενώσει τα εθνικά ταμεία της ευρωζώνης σε έναν πανευρωπαϊκό «κουμπαρά», ο οποίος θα ανοίγει κάθε φορά που αυτό κρίνεται απαραίτητο, οπουδήποτε στην ευρωζώνη.
«Μείωση και αμοιβαιοποίηση ρίσκου πάνε μαζί»
Η Γερμανία και άλλες βόρειες χώρες της ευρωζώνης εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για την πρόταση αυτή, θεωρώντας ότι οι υγιείς τράπεζες και οικονομίες αναλαμβάνουν το ρίσκο των ασθενέστερων και ότι σε τελική ανάλυση οι γερμανοί καταθέτες καθίστανται υπέγγυοι για τράπεζες σε άλλα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Ο γερμανός ευρωβουλευτής Μάρκους Φέρμπερ λέει χαρακτηριστικά: «Ήδη υπάρχει οδηγία για την (εθνική) εγγύηση των καταθέσεων, η οποία θα έπρεπε να ισχύει σε όλα τα κράτη-μέλη, αλλά την έχουν υιοθετήσει μόνο τα μισά. Δεν μπορώ να κατανοήσω λοιπόν, γιατί τώρα η Κομισιόν καταθέτει νέες προτάσεις. Θα ήταν καλύτερα και θα είμαστε σε πιο σωστό δρόμο, εάν φρόντιζε να ισχύουν αυτά που έχουμε ήδη αποφασίσει σε ολόκληρη την ΕΕ».
Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εξέφρασε την αντίθεσή του στην πρόταση της Κομισιόν, λέγοντας ότι «παρέχει λάθος κίνητρα» στους ενδιαφερόμενους. Απαντώντας σε ερώτηση της Deutsche Welle για το πώς σχεδιάζει να μεταπείσει τη Γερμανία και άλλες χώρες που εκφράζουν αντιρρήσεις, ο επίτροπος Τζόναθαν Χιλ, χωρίς να αναφερθεί σε συγκεκριμένες χώρες, κάνει λόγο για «ισορροπία ανάμεσα στη μείωση και στην αμοιβαιότητα του ρίσκου». Με άλλα λόγια: ναι, το ρίσκο θα κοινοτικοποιηθεί, αλλά θα είναι ούτως ή άλλως πολύ μικρότερο από ότι σήμερα. «Νομίζω ότι γίνεται εμφανής σε όλα τα κράτη-μέλη ότι έχουμε μία ιδιαίτερα ισορροπημένη προσέγγιση» λέει ο βρετανός επίτροπος. «Όσοι ανησυχούν και θέλουν να δουν μέτρα για τη μείωση του ρίσκου, θα διαπιστώσουν διαβάζοντας την πρότασή μας ότι προχωρούμε σταδιακά και επομένως σταδιακά έρχονται και αυτά τα μέτρα. Γίνεται αντιληπτό ότι πραγματικά προσπαθούμε να ισορροπήσουμε ανάμεσα στην ανάγκη για μείωση ρίσκου και στην ανάγκη για αμοιβαιοποίηση ρίσκου. Η ουσία είναι όμως ότι αυτά τα δύο πρέπει να γίνονται παράλληλα».
Σύμφωνα με το σχέδιο της Κομισιόν, η πλήρης υλοποίηση του ευρωπαϊκού μηχανισμού προστασίας των καταθέσεων θα ολοκληρωθεί το 2024 και σε τρία στάδια: σε ένα πρώτο βήμα ως το 2020, που ο Χιλ ονομάζει «αντασφάλιση», τα εθνικά συστήματα εγγύησης των καταθέσεων λαμβάνουν χρήματα από τον κοινό «κουμπαρά» μόνο μέχρι ενός ορισμένου ποσού και υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν εξαντλήσει τους πόρους που διαθέτουν. Σε ένα δεύτερο στάδιο, που αποκαλείται «συν-ασφάλιση», ο περιορισμός στο ποσό διατηρείται, αλλά εκλείπει η προϋπόθεση αξιοποίησης των ιδίων πόρων. Τέλος, στην «πλήρη ασφάλιση», στο τελευταίο στάδιο που υλοποιείται το 2024, ο ενιαίος μηχανισμός θα καλύπτει το 100% του ποσού άνευ όρων.
«Δεν θα έρθει το …ιππικό να μας σώσει»
«Νομίζω ότι η εμπιστοσύνη κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα σήμερα» δηλώνει ο επίτροπος Χιλ και επισημαίνει: «Για να αλλάξει αυτό πρέπει να πάρεις τον κόσμο με το μέρος σου, να προχωρήσεις βήμα-βήμα, να εκθέσεις τα επιχειρήματά σου, να λάβεις σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες που εκφράζονται. Νομίζω ότι αυτό κάνουμε, γι’ αυτό μιλάμε για μετάβαση από την αντασφάλιση στη συν-ασφάλιση. Πιστεύω ότι θα ξεπεράσουμε τις όποιες ανησυχίες».
Ο Έλληνας ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος εκτιμά ότι, αργά η γρήγορα, θα έρθει η πανευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων. Αλλά αυτό που έχει σημασία για την Ελλάδα, επισημαίνει, είναι ότι και αυτή η εγγύηση δεν αποτελεί «μαγική λύση» στο ελληνικό πρόβλημα. «Αυτό που μας ενδιαφέρει σε αυτή τη στάση στην Ελλάδα δεν είναι να έρθει το ιππικό από την ΕΕ» τονίζει ο έλληνας ευρωβουλευτής. «Είναι να δημιουργήσουμε κλίμα εμπιστοσύνης, ώστε να αρχίσουν να αυξάνονται οι καταθέσεις στις τράπεζες, οι οποίες έπεσαν σε διάστημα λίγων μηνών από τα 160 δισεκατομμύρια στα 120. Ανέβηκαν τα κόκκινα δάνεια από το 35% στο 50% του συνόλου και έπεσαν οι μετοχές των τραπεζών πάνω από 80%, εξανεμίζοντας τα κεφάλαια των προηγούμενων ανακεφαλαιοποιήσεων. Εξανεμίστηκαν μεν, θα πληρωθούν δε από τους έλληνες φορολογούμενους, γιατί τα έχουμε δανειστεί».
Πηγή: capital.gr
