Στις τέσσερις διανυκτερεύσεις του κ. Τσακαλώτου στη Λίμα του Περού (που μπορεί αν χρειασθεί να γίνουν και πέντε, όπως υποστηρίζει το επιτελείο του) δεν έχει συμπεριληφθεί, προς το παρόν τουλάχιστον, πρόβλεψη για επίσκεψη στο περίφημο Museo Larco, που φιλοξενεί μία από τις σημαντικότερες στον κόσμο συλλογές κρο-κολομβιανής Τέχνης.
Το πρόγραμμά του περιλαμβάνει, όμως, «πολλά» ραντεβού με όλους σχεδόν όσοι μπορούν δυνάμει να εμπλακούν ή να επηρεάσουν τη συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Τα κρίσιμα ραντεβού, πάντως, ήταν χθές και αύριο. Χθες επρόκειτο να συναντηθεί με τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών, Τζακ Λιου, και την Κυριακή, λίγο πριν φύγει, με την κυρία Λαγκάρντ.
Έλληνες διπλωμάτες που έχουν εμπλακεί με το ταξίδι αυτό έλεγαν χαριτολογώντας στο «Κ» ότι αύριο Σάββατο ίσως είναι η ημέρα για το Museo Larco. Ο ίδιος ο κ. Τσακαλώτος, όμως, φαίνεται να «καίγεται» κυρίως για το πώς θα επεκτείνει τις επαφές του και κυρίως για το πώς θα εξασφαλίσει, έστω και ανεπισήμως, «λίγο περισσότερο χρόνο από την κυρία Λαγκάρντ».
Η αλήθεια, βέβαια, είναι ότι αυτό το τετραήμερο στη Λίμα είναι πολύ πιθανό να αποδειχθεί καθοριστικό, καθώς «όλα τα πρόσωπα του δράματος θα βρίσκονται στη Λίμα, τόσο οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί, όσο και οι άνθρωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Είναι μια ευκαιρία για να καταλάβουμε προς τα πού θα γύρει η πλάστιγγα», αφού σε κάτι λιγότερο από δύο μήνες θα αρχίσει, καλώς εχόντων των πραγμάτων, η συζήτηση για το χρέος.
Η «σιδηρά κυρία» και η ατζέντα της
Και ο «ξενοδόχος»; Τι λέει ο «ξενοδόχος», δηλαδή η κυρία Λαγκάρντ;
Η επικεφαλής του ΔΝΤ αισθάνεται κάπως πιο σταθερή και ισχυρή τη θέση της, μετά την έγκριση της ενίσχυσης των κεφαλαίων του Ταμείου με άλλα 400 περίπου δισ. δολ. και κατά τα λεγόμενα επιτελικών στελεχών του επιθυμεί να δείξει με… μέτρο τα δόντια της στους Ευρωπαίους μετόχους του ΔΝΤ για την υπόθεση της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Θέμα προτεραιότητας για την κυρία Λαγκάρντ είναι ότι η ανανέωση της θητείας της και η υπόθεση του ελληνικού χρέους είναι ένα από τα ισχυρά «χαρτιά» για να πετύχει –αν το χειρισθεί με την παροιμιώδη γαλλική διπλωματία– τον στόχο της, χωρίς βέβαια να υποτιμήσει το ελληνικό θέμα, που δεν είναι απλώς ένα διαπραγματευτικό «χαρτί», αλλά ένα πραγματικό ζήτημα για την Ευρωζώνη και τις διεθνείς αγορές.
Η επιβεβαίωση αυτού ήρθε με την ετήσια Έκθεση του Ταμείου που δόθηκε στη δημοσιότητα λίγες ημέρες πριν φύγει ο κ. Τσακαλώτος για τη Λίμα. Και στην οποία το Ταμείο εξακολουθεί να αξιολογεί το ελληνικό θέμα ως ένα από τα κεντρικά προβλήματα/αβεβαιότητες που αποτελεί βασικό κίνδυνο για τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και της Ευρωζώνης ειδικά…
Και μόνο ότι τοποθετείται το πρόβλημα του ελληνικού χρέους δίπλα στην επιβράδυνση της οικονομίας της Κίνας και τον αποπληθωριστικό παράγοντα της πτωτικής τάσης της τιμής του πετρελαίου δεν επιτρέπει σε κανέναν να αστειεύεται μαζί του.
Οι εναλλακτικές…
Η δεδηλωμένη θέση του ΔΝΤ είναι ότι το ελληνικό χρέος πρέπει να απομειωθεί σε ονομαστικές τιμές μακροπρόθεσμα.
Αυτό θα μπορούσε να γίνει με το «κούρεμα» του κεφαλαίου του χρέους των 330 δισ. ευρώ, αλλά αυτό απαγορεύεται από την Ευρωζώνη, με το Βερολίνο να έχει σηκώσει «κόκκινη κάρτα» σε κάθε τέτοια απόπειρα. Η εναλλακτική που και το ΔΝΤ έχει αρχίσει να συζητά είναι η αύξηση του χρόνου αποπληρωμής, με την προϋπόθεση ότι ο χρηματοπιστωτικός «μηχανισμός» που θα υιοθετηθεί θα κρατάει το κόστος εξυπηρέτησής του μακροπρόθεσμα το πολύ στο ύψος του 12% με 15% του ΑΕΠ.
Και εδώ όμως υπάρχουν σοβαρές και επίμονες διαφορές με την Ευρωζώνη. Για να γίνει αυτό, το «μοντέλο αναδιάρθρωσης» θα πρέπει να πετύχει –όπως εξηγούν στο «Κ» αρμόδια οικονομικά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών– ένα επιτοκιακό καθεστώς όχι απλώς χαμηλό αλλά και σχετικά σταθερό. Και αυτό «τεχνικά» θα μπορούσε να κατασκευασθεί με ένα αρκετά σύνθετο τρόπο που στηρίζεται στη λογική του hegding, αλλά η πλευρά της Ευρωζώνης έχει πολιτικές δυσκολίες προς το παρόν να το συζητήσει.
…και τα όρια παρέμβασης Τσακαλώτου
Το αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι η ελληνική πλευρά και ο ρόλος της είναι σημαντικά περιορισμένος και μόνο «συμβουλευτικά» μπορεί να λειτουργήσει, καθώς… οι «ελέφαντες» στο δωμάτιο είναι το Βερολίνο και το ΔΝΤ υπό τη σκιά της Ουάσινγκτον. Και αυτές τις λεπτές και επικίνδυνες ισορροπίες σκοπεύει να διερευνήσει ο κ. Τσακαλώτος στη Λίμα αυτές τις ημέρες.
Το ερώτημα, βέβαια, είναι αν τα πολύ καλά «αγγλικά» του κ. Τσακαλώτου είναι επαρκής… όρος για να παρακολουθήσει χωρίς τον κίνδυνο ατυχήματος αυτό τον «αμερικανο-γερμανικό» διάλογο, που διεξάγεται στη «γαλλική» διπλωματική γλώσσα με την κυρία Λαγκάρντ.
Το αξιοπρόσεκτο, πάντως, είναι ότι ο «φίλος» του κ. Τσακαλώτου, ο κεντρικός τραπεζίτης κ. Στουρνάρας, δεν θα βρίσκεται εκείνες τις ημέρες στη Λίμα. Και στη θέση του θα βρίσκεται ο «φίλος» της κυβέρνησης υποδιοικητής κ. Μητράκος.
Πού μπλέκεται το χρέος με τις ευρωτράπεζες
Πέραν των προσωπικών επιδιώξεων της κυρίας Λαγκάρντ σε αυτό το «παιχνίδι» εξουσίας με αφορμή το ελληνικό χρέος, υπάρχει μια αχίλλειος πτέρνα που ξεπερνά το ελληνικό πρόβλημα. Και αυτό δεν είναι άλλο από το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα που σιγά-σιγά διολισθαίνει σε έναν βάλτο «κόκκινων δανείων», που πριν από έναν χρόνο άγγιζαν το 1 τρισ. ευρώ και σήμερα το ξεπερνούν. Και αυτός ο «βάλτος» σε ένα περιβάλλον οικονομικής δυσπραγίας στην Ευρωζώνη μπορεί να πάρει «φωτιά» εξαιτίας ενός πιθανού ατυχήματος στην Ελλάδα.
«Δεν χρειάζεται πλέον ένα ατύχημα της κλίμακας της Lehman Brothers για να έχουν πρόβλημα. Οι αγορές θα αντιδράσουν βίαια και σε μικρότερης κλίμακας αιτίες», όπως υποστηρίζεται από αναλυτές στην ευρωπαϊκή αγορά κεφαλαίων.
Και αυτό είναι μια μεγάλη ανησυχία για το ΔΝΤ, αλλά ταυτόχρονα και ένα ισχυρό χαρτί για να ασκήσει ισχυρές πιέσεις στην Ευρωζώνη.
Μέχρι πού; «Μέχρι εκεί που στο τέλος και οι δύο πλευρές θα αισθανθούν προσωρινά ήσυχες. Αλλά αυτή η διαδικασία περνάει μέσα από τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους», τονίζουν στο «Κ» διπλωματικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες, δηλώνοντας ότι αυτό το σημείο ισορροπίας «δεν θα είναι εύκολο να βρεθεί πριν από τις αρχές του 2016…».
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Κεφάλαιο» της 10ης Οκτωβρίου 2015
