Το κυβερνητικό επιτελείο φαίνεται να έχει μια αστείρευτη αδυναμία στα σύγχρονα Μαθηματικά και στους ειδήμονες της θεωρίας παιγνίων.
Μετά την αποχώρηση του Γιάν(ν)η Βαρουφάκη, ένας άλλος ειδικός επί του θέματος, ο καθηγητής του Γέιλ κ. Τζ(ι)ανακόπουλος (John Geanakoplos ή Γιανακόπουλος, με ένα «ν» στην ελληνική εκδοχή του ονόματος), έρχεται, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για τη διαπραγμάτευση του χρέους.
Αντίθετα, πάντως, με τον Γιάν(ν)η Βαρουφάκη, ο κ. Τζ(ι)ανακόπουλος είναι και επιτυχημένος άνθρωπος της χρηματαγοράς. Πέρα από υψηλής στάθμης καθηγητής Μαθηματικών και Οικονομικών στο Γέιλ –ειδικευμένος στα Mathematical Economics, Microeconomic Theory, Economic Theory και Social Security–, ο κ. Τζ(ι)ανακόπουλος έχει διατελέσει Managing Director και Head of Fixed Income Reaserch στην Kidder, Peabody & Co. και παραμένει ως ιδρυτικός partner από το 1995 στην Ellington Capital Management.
Η «φήμη», πάντως, που τον συνοδεύει και την οποία διαχέουν τελευταία στην Ελλάδα πρόσωπα που κινούνται κατά βάση στον χώρο του ΥΠΟΙΚ αλλά και στην Τράπεζα της Ελλάδος τον φέρει να έχει ισχυρές (;) διασυνδέσεις στη Νέα Υόρκη και την Ουάσινγκτον, που φτάνουν μέχρι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Βέβαια, όπως παρατηρούν επιτελικά κυβερνητικά στελέχη, που βλέπουν με προφανή επιφύλαξη την πρωτοβουλία να έρθει και πάλι ένας «αλεξιπτωτιστής» σε κρίσιμο πόστο, η διαπραγμάτευση της αναδιάρθρωσης του χρέους δεν μπορεί να γίνει με… εξωτερική ανάθεση σε ειδήμονες που δεν συνδέονται μέχρι σήμερα με τη συνολική κυβερνητική στόχευση.
Οι επιφυλάξεις, μάλιστα, φτάνουν στο σημείο τού να τίθενται ερωτηματικά στο κατά πόσο οι διασυνδέσεις του κ. Τζ(ι)ανακόπουλου στις ΗΠΑ και το ΔΝΤ είναι αφενός επαρκείς και αφετέρου θα «δουλέψουν» προς όφελος των κυβερνητικών επιδιώξεων.
Το αξιοσημείωτο, όμως, είναι ότι, αντίθετα από ό,τι είχε συμβεί στην περίπτωση Βαρουφάκη, κανείς, ακόμα και μεταξύ εκείνων που αμφισβητούν την ανάγκη πρόσκλησής του στην Ελλάδα για το πόστο του συμβούλου διαπραγμάτευσης, δεν αμφισβητεί την επιστημονική του επάρκεια, αλλά και την επιτυχή δραστηριότητά του ως «παίκτη» στην αμερικανική χρηματαγορά…
Η γραμμή Τσίπρα για το χρέος
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η καταρχήν επιλογή του καθηγητή από το Γέιλ φαίνεται ότι, πέρα από τις προσωπικές διασυνδέσεις και επιλογές, που ξεκινούν από το επιτελείο Τσακαλώτου –και το οποίο φαίνεται να προσπαθεί να αυτονομηθεί από τα άλλα κομβικά πρόσωπα εξουσίας στην κυβέρνηση–, «ακουμπάει» και στην εκτίμηση του πρωθυπουργού ότι στη διαπραγμάτευσηγια το χρέος η Αθήνα είναι με την πλευρά του ΔΝΤ, δηλαδή της Ουάσινγκτον.
Βέβαια, οι διαδικασίες για την «ανάθεση» στον κ. Τζ(ι)ανακόπουλο ούτε τελειωμένες είναι ούτε οριστικές και τελεσίδικες.
Και, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να περάσουν και από τη δοκιμασία της αποδοχής τους από το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου.
Για τον κ. Τσίπρα η δημόσια διατυπωμένη άποψη (στην Ουάσιγκτον) είναι ότι, στην επικείμενη διαπραγμάτευση, το γεγονός ότι το ΔΝΤ επιμένει στην πάση θυσία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αποτελεί το άρμα πάνω στο οποίο πρέπει να ανέβει και η ελληνική πλευρά.
Ωστόσο, αυτό που υποτιμά η άποψη αυτή είναι ότι στο τέλος της διαπραγμάτευσης, για να υπάρξει το επιθυμητό αποτέλεσμα της μείωσης του χρέους, η ευρωπαϊκή πλευρά είναι αυτή που θα «υποστεί» το κόστος(δηλαδή θα πληρώσει) και όχι το ΔΝΤ.
Το Ταμείο, είτε συνεχίσει στο ελληνικό πρόγραμμα είτε όχι, δεν πρόκειται να αποδεχθεί καμία μείωση ούτε στο ονομαστικό χρέος της Ελλάδας προς αυτό (δηλαδή το ΔΝΤ) ούτε και στα υψηλά επιτόκιά του…
Και την παρατήρηση αυτή την υπενθυμίζουν με κάθε ευκαιρία από τις Βρυξέλλες, αλλά η πλευρά της Αθήνας δεν φαίνεται να την αξιολογεί ως σημαντική.
Διασταυρωμένες πληροφορίες του «Κ» αναφέρουν σχετικά ότι στις Βρυξέλλες ανησυχούν με το ενδεχόμενο να προκύψουν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης «πρωτοβουλίες» της ελληνικής πλευράς που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν αυξημένες απαιτήσεις από την πλευρά του ΔΝΤ, πέραν εκείνων της «επιμήκυνσης» των διακρατικών δανείων και του δανείου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).
O σχεδιασμός για το χρέος και τα «καινά δαιμόνια»
Παρά το γεγονός ότι η επίσημη συζήτηση και όλες οι σχετικές αναφορές σε αυτήν από τις εμπλεκόμενες πλευρές φαίνεται να συγκλίνουν στην άποψη ότι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μπορεί να εξασφαλιστεί με την περαιτέρω επιμήκυνσή του, εντούτοις στην «τεχνική» συζήτηση έχουν εμφανιστεί «καινά δαιμόνια».
Αναλυτές του ΔΝΤ έχουν κυκλοφορήσει working papers τα οποία αμφισβητούν τη δυνατότητα διασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους απλώς και μόνο με τη χρονική επιμήκυνσή του. Και εισάγουν εκ νέου την ανάγκη του άμεσου ή έμμεσου «κουρέματος» της ονομαστικής του αξίας.
Στην ανάλυση αυτή, προτρέπουν είτε στο άμεσο «κούρεμα» της ονομαστικής του αξίας είτε στην επιμήκυνση, αλλά με την προϋπόθεση της επιβολής σταθερών μακροπρόθεσμων επιτοκίων.
Τα χαμηλά σταθερά επιτόκια θα απομειώνουν την πραγματική αξία εξυπηρέτησής του σε ένα περιβάλλον όπου τα επιτόκια θα αυξάνονται, και ειδικά μετά το 2020, που αρχίζει η αποπληρωμή των χρεολυσίων.
Προς το παρόν, καμία από τις απόψεις αυτές δεν είναι αποδεκτή από την ευρωπαϊκή πλευρά και αυτό, για άλλη μία φορά, θα γίνει φανερό από τις παρεμβάσεις των Ευρωπαίων, και ειδικά των Γερμανών, στην επικείμενη ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στο Περού.
Πληροφορίες του «Κ», όμως, αναφέρουν ότι, παρ’ όλα αυτά, θα μπορούσαν να υπάρξουν εναλλακτικές προτάσεις στο θέμα των σταθερών επιτοκίων. Σε καμία περίπτωση, όμως, αυτό δεν θα μπορεί να έχει κλείσει ως θέμα πριν από το πρώτο τρίμηνο του 2016…
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Κεφάλαιο» της 3ης Οκτωβρίου
