Τους τελευταίους μήνες, ο Ιταλός πρωθυπουργός Matteo Renzi φαίνεται να έχει υιοθετήσει μια πολύ πιο διεκδικητική στάση στην πολιτική του έναντι της ΕΕ. Η νέα του γραμμή μπορεί να συνοψιστεί ως ακολούθως: η Ιταλία έχει δείξει ότι μπορεί να αλλάξει, η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει και αυτή επίσης.
Με αυτό κατά νου, η ιταλική κυβέρνηση πριν από λίγες ημέρες δημοσίευσε ένα νέο paper που υπογραμμίζει σειρά προτάσεων για το μέλλον της ευρωζώνης και την ενοποίηση της ΕΕ –πολλές εκ των οποίων ήδη φιγουράρουν στην ιταλική συνεισφορά στη λεγόμενη έκθεση των Πέντε Προέδρων που δημοσιεύθηκε πέρυσι.
Ποιες είναι οι ιταλικές επιθυμίες;
Όπως ήταν αναμενόμενο, μεγάλο μέρος του paper αφορά την ευρωζώνη. Και είναι εύκολο να εντοπίσουμε τουλάχιστον μία ή δύο υποδείξεις στην Γερμανία, όπως:
«Το δημοσιονομικό περιθώριο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί πλήρως για την υποστήριξη της ανάπτυξης», ή
«Είναι απαραίτητη περισσότερη συμμετρία στην μακροοικονομική προσαρμογή. Τα πολύ μεγάλα πλεονάσματα τρεχουσών συναλλαγών έχουν μια αρνητική επίδραση στη συνολική λειτουργία της ευρωζώνης όπως και τα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών».
Η ιταλική κυβέρνηση επιμένει στην ανάγκη να ολοκληρωθεί η τραπεζική ένωση με ένα ενιαίο σχήμα εγγύησης καταθέσεων. Επίσης επαναδιατυπώνει την πρότασή της για ένα ενιαίο σύστημα παροχών στους ανέργους και ένα κοινό ταμείο για την αντιμετώπιση των «ασύμμετρων σοκ» στην αγορά εργασίας –δηλαδή, για να βοηθήσει τις χώρες της ευρωζώνης που βιώνουν κυκλικές αυξήσεις στην ανεργία.
Κοιτάζοντας μακροπρόθεσμα, οι ιταλικές προτάσεις περιλαμβάνουν:
Την μετατροπή του ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης (ESM) σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο
Θεσμικά όργανα μόνο για την ευρωζώνη
Προϋπολογισμό της ευρωζώνης
Υπουργό Οικονομικών της ευρωζώνης
Είναι σημαντικό ότι από την πλευρά του Ηνωμένου Βασιλείου, το paper κάνει λόγο για «μια πλήρως αναπτυγμένη ένωση κεφαλαιαγορών» και υποστηρίζει τη σημασία της εμβάθυνσης της ενιαίας αγοράς και με τα 28 κράτη-μέλη, επισημαίνοντας ότι:
«Η περαιτέρω ενοποίηση στην ευρωζώνη και η περαιτέρω ενσωμάτωση στην ΕΕ είναι και θα πρέπει να θεωρούνται, ως αμοιβαίως υποστηριζομενα και επωφελή. Η σύγκλιση εντός της ευρωζώνης δεν θα πρέπει να έλθει εις βάρος της απόκλισης με τα κράτη-μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ».
Η αυξανόμενη ζήτηση για περαιτέρω μεταρρύθμιση της ΕΕ
Μιλώντας γενικά, αυτό το νέο paper είναι σύμφωνο με αυτό που έχει πει η Ιταλία κατά τη διάρκεια της επαναδιαπραγμάτευσης του Ηνωμένου Βασιλείου: είναι κατάλληλη η στιγμή να ανοίξει μια ευρύτερη συζήτηση για το μέλλον της ευρωζώνης και της ΕΕ των 28. Είναι κρίσιμο ότι ορισμένες εκ των προτάσεων που παρουσιάζονται παραπάνω, θα απαιτούσαν αλλαγή των συνθηκών της ΕΕ –κάτι που η ιταλική κυβέρνηση φαίνεται έτοιμη να κάνει.
Από την πλευρά του Ηνωμένου Βασιλείου, αυτό μπορεί να αποδείξει ότι η δυναμική για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στην ΕΕ, δημιουργείται και σε άλλα κράτη-μέλη. Πραγματικά, η Γαλλία και η Γερμανία είναι αυτή τη στιγμή λιγότερο πρόθυμες να εισέλθουν σε αυτού του είδους την συζήτηση –καθώς και οι δύο χώρες έχουν εκλογές τον επόμενο χρόνο.
Παρεμπιπτόντως, αυτό έπαιξε έναν ρόλο στην σταδιακή συρρίκνωση του πεδίου εφαρμογής της επαναδιαπραγμάτευσης του Ηνωμένου Βασιλείου για την βρετανική εξαίρεση. Ωστόσο, τα πράγματα τώρα θα μοιάζουν κάπως διαφορετικά μόλις φύγουν από την μέση οι γαλλικές και γερμανικές εκλογές –και οι εκκλήσεις από την Ρώμη και αλλού, θα μπορούσαν να πέσουν σε πιο «ευήκοα ώτα».
Πηγή:capital
