Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί σύντομα – ενδεχομένως και μέσα στην επόμενη εβδομάδα στη βουλή – αποτελεί μια μεταρρυθμιστική τομή για τη Δημόσια Διοίκηση, αφού λύνει ζητήματα που άπτονται της αξιολόγησης των ΔΥ, και της επιλογής ανωτέρων στελεχών στο στενό δημόσιο τομέα.
Ο πιο εντυπωσιακός νεωτερισμός που εισάγει το νομοσχέδιο είναι οι υπηρεσιακοί Γενικοί Γραμματείς πενταετούς θητείας που θα επιλέγονται από τη δεξαμενή στελεχών της Διοίκησης. Θέλοντας να αναδείξει τη μεταρρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση, ο κ. Τσίπρας θα μιλήσει σήμερα γι’ αυτήν στη διημερίδα του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Πολιτικά το νομοσχέδιο που εισηγήθηκε ο αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Χριστόφορος Βερναρδάκης αποτελεί και απάντηση της κυβέρνησης στην εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία της ΝΔ, ο οποίος είχε θητεύσει ως υπουργός στο ίδιο πόστο και δεν προχώρησε τα θέματα της αξιολόγησης, μάλιστα, όπως επισήμαιναν κυβερνητικές πηγές, υπέγραψε απολύσεις χωρίς καμία αξιολόγηση.
Σε συνοδευτικό σημείωμα του Μεγάρου Μαξίμου για το νομοσχέδιο εξ’ άλλου, υπογραμμίζεται ότι υπάρχει διαφορετική αντίληψη για τον Δημόσιο Τομέα, από ότι η πολιτική που ακολούθησαν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, που προώθησαν ένα τιμωρητικό σύστημα αξιολόγησης, σχεδιασμένο για μαζικές απολύσεις και υπηρεσιακούς εκβιασμούς στο δημόσιο, διαμοίρασαν τις υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις με αναλογικά ποσοστά ανάμεσα στα κυβερνητικά κόμματα και ελάχιστες εβδομάδες πριν τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 προσπάθησαν να καταστήσουν πρακτικά αμετακίνητους τους διοικητές, που με καθαρά κομματικά κριτήρια είχαν διορίσει σε δημόσιους οργανισμούς.
Αίσθηση προκάλεσε πάντως ότι η κυβερνητική εκπρόσωπος κ. Όλγα Γεροβασίλη, σε δήλωση της κατά τη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου και υποστηρίζοντας ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν τόλμησαν να προχωρήσουν σε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στο δημόσιο, άφησε αιχμές όχι μόνον για τον εκσυγχρονισμό της περιόδου Σημίτη, αλλά και για την περίοδο του Κώστα Καραμανλή και το σύνθημα του περί επανίδρυσης του κράτους.
«Το Υπουργικό Συμβούλιο συζήτησε τις λεπτομέρειες ενός Νομοσχεδίου-τομή στη Δημόσια Διοίκηση της χώρας. Μια ριζοσπαστική προοδευτική Διοικητική Μεταρρύθμιση που δεν τόλμησαν κυβερνήσεις που όμνυαν είτε στον δήθεν εκσυγχρονισμό είτε στη δήθεν επανίδρυση του κράτους. Βάζουμε τέλος στο πελατειακό, κομματικό κράτος. Δίνουμε ανάσα και εμπιστοσύνη στους δημόσιους λειτουργούς», δήλωσε η κ. Γεροβασίλη.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οι βασικοί άξονες της μεταρρύθμισης που προωθεί η κυβέρνηση είναι, ο νέος τρόπος επιλογής ανώτερων στελεχών για την κάλυψη διοικητικών θέσεων αυξημένης ευθύνης μέσα από το Εθνικό Μητρώο Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, το νέο σύστημα αξιολόγησης προσωπικού και δομών της Δημόσιας Διοίκησης, στο οποίο σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, θα έχουν λόγο και οι ίδιοι οι ΔΥ, και ένα νέο σύστημα επιλογής προϊσταμένων, μέσα από το Εθνικό Μητρώο Στελεχών.
Το νομοσχέδιο εισάγει δύο καινοτομίες. Η πρώτη αφορά στο επίμαχο θέμα των γενικών γραμματέων των υπουργείων, όπου η αρχική πρόταση του κ. Βερναρδάκη ήταν να είναι υπηρεσιακοί, κάτι που ωστόσο προσέκρουσε στην αντίδραση πολλών στελεχών της κυβέρνησης, που ήθελαν οι Γενικοί Γραμματείς να παραμείνουν πολιτικά πρόσωπα.
Η χρυσή τομή που συμφωνήθηκε χθες στο υπουργικό συμβούλιο ήταν να συνυπάρχουν και οι δύο κατηγορίες, κατά το γερμανικό πρότυπο. Έτσι και όταν ολοκληρωθεί η αναδιοργάνωση του κρατικού μηχανισμού και των οργανογραμμάτων στη Δημόσια Διοίκηση, εισάγεται και ο θεσμός του λεγόμενου θεσμικού Γενικού Γραμματέα πενταετούς θητείας, ο οποίος θα επιλέγεται από το Μητρώο Στελεχών. Ωστόσο, διατηρείται παράλληλα και ο θεσμός του Γενικού Γραμματέα, ο οποίος θα είναι πολιτικό στέλεχος.
Η δεύτερη καινοτομία είναι η δυνατότητα που δίνεται σε στελέχη του ιδιωτικού τομέα, να εισέλθούν στη δημόσια διοίκηση και να τους αναγνωριστεί πλήρως η προϋπηρεσία και η εμπειρία τους μέσα από τη βαθμολογική τους εξέλιξη. Τα στελέχη αυτά μετατρέπονται σε ΔΥ. Πάντως, όπως διευκρίνιζαν κυβερνητικές πηγές, το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει πολλές μεταβατικές διατάξεις, αφού η υλοποίηση όσων προβλέπει χρειάζεται χρόνο.
